نوسان سینمای آسیا میان رونق و  ورشکستگی

آرش نهاوندی_روزنامه نگار

اگرچه در سال2021 وضعیت گیشه در سینماهای آسیا بهبود یافته اما رعایت پروتکل‌های مربوط به کووید-19 و کاهش ظرفیت سالن‌های سینما به 50درصد، سبب شده برخی از کمپانی‌های دارنده سینما در برخی از کشورها به مرز ورشکستگی برسند و انحلال خود را اعلام کنند. اما در کشورهایی نظیر چین و ژاپن که از همان ابتدای شیوع کرونا به اعمال قرنطینه و تدابیر شدید بهداشتی برای مقابله با این ویروس روی آورده بودند، از میانه سال2020 و با بازگشایی سالن‌های نمایش فیلم، گیشه سینماها به‌تدریج دوباره جان تازه‌ای گرفتند و وارد دوران جدیدی از رونق شدند.

تعطیلی یکی از بزرگ‌ترین سینماهای زنجیره‌ای در هنگ‌کنگ 
«یوا سینماز» یکی از بزرگ‌ترین کمپانی‌های مالک سالن‌های سینما در شهر هنگ‌کنگ است که به‌تازگی و در تاریخ هشتم مارس سال2021 انحلال خود را اعلام کرده است. در شهر هنگ‌کنگ به‌دلیل تراکم بالای جمعیت، تدابیر سختگیرانه‌تری نسبت به سایر شهرهای سرزمین اصلی چین در دوره شیوع کرونا اتخاذ شده بود و دولت محلی این شهر 3هفته قبل اجازه بازگشایی سالن‌های سینما در هنگ‌کنگ را صادر کرد، اما این حرکت نیز به این معنا بود که آن سالن‌های سینما در این شهر تنها قادر بودند با 50درصد از ظرفیت تماشاگر، کار خود را آغاز کنند. اقدام به بازگشایی سینماها نیز در شرایطی که طی یک‌سال اخیر بسیاری از سالن‌های سینمای هنگ‌کنگ بسته بودند، آسیب اقتصادی کلانی به کمپانی‌های دارنده سینما در این شهر وارد کرده است. هنگ‌کنگ را تا پیش از شیوع کرونا یکی از شهرهای پررونق از نظر ساخت و نمایش فیلم‌های سینمایی می‌شناختند که در شرایط عادی نامش در فهرست شهرهای دارنده 20باکس‌آفیس برتر جهان به چشم می‌خورد. اما تعطیلی سالن‌های سینمای این شهر در مناسبت‌های مهمی نظیر سال نوی میلادی و تعطیلات سال نوی چینی، سالن‌های سینمای این شهر را در این سال همچنان کرونازده، از درآمد بالا محروم کرده است. در سال2020 سینمای هنگ‌کنگ 536میلیون دلار درآمد ناشی از فروش فیلم‌ها در گیشه کسب کرده بود که کاهش قابل توجهی را نسبت به سال2019 نشان می‌دهد، در سال2019 سینمای هنگ‌کنگ از فروش فیلم‌ها در گیشه 1.92میلیارد دلار درآمد به‌دست آورده بود.

آخرین ایالت هند که سینماهای خود را بازگشایی کرد
در هند اما وضعیت به‌گونه‌ای دیگر است و تا‌ ماه فوریه سال2021 تمام سالن‌های سینما در تمامی ایالات این کشور بازگشایی شده بودند. در هند به‌طور رسمی محدودیتی در پذیرش تماشاگر در سالن‌های سینما اعلام نشده و براساس اعلام وزارت کشور هند، تمامی سالن‌های سینما در این کشور مجاز به پذیرش تماشاگر با صددرصد ظرفیت خود خواهند بود. البته دولت مرکزی هند در دهلی‌نو ایالات این کشور را مخیر کرده که باتوجه به وضعیت شیوع کرونا در ایالت خود، نسبت به اجرای پروتکل‌های بهداشتی دوران کرونا اقدام کنند. ایالت «جرخند» آخرین ایالت هند است که اجازه بازگشایی سالن‌های سینمای خود را دریافت کرده. دولت این ایالت تصمیم گرفته است اجازه بازگشایی سالن‌های سینما در این ایالت را مشروط به پذیرش 50درصد تماشاگر در سالن‌های سینما کند.

آمار حیرت‌انگیز گیشه‌های چین در سال کرونایی
در چین اما به‌خاطر تقویت سینمای داخلی، وضعیت سالن‌های سینما و مالکان بزرگ این سالن‌ها نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر کاملا متفاوت بود. در گزارش آرتیسان گیت وی که در سایت وراریتی فیلم انتشار یافته، به این مسئله اشاره شده که درآمد سینمای چین ناشی از فروش فیلم در سالن‌های سینما در سال2020 در مجموع 3.2میلیارد دلار بوده که نسبت به همین میزان زمان در سال2019، 68درصد کاهش را نشان می‌دهد اما با این حال این مسئله مانع از آن نشده که چین از نظر میزان فروش فیلم‌ها در گیشه داخلی، از آمریکا پیشی بگیرد. سال گذشته برای سینمای چین سالی استثنایی بود که از میانه تابستان با صدرنشینی 10فیلم ساخت این کشور در باکس‌آفیس داخلی شروع شد. با وجود اعمال محدودیت‌ها در زمینه پذیرش تماشاگر در سالن‌های سینما در چین اما همچنان گیشه سینماها در ماه‌های اخیر در این کشور دوره پررونقی را تجربه کردند. فروش در گیشه سینماهای چین به ویژه در سال نوی چینی افزایش یافت. براساس گزارش آرتیسان گیت وی تنها در‌ ماه اکتبر سال2020 فیلم‌ها در گیشه سینماهای چین، 985میلیون دلار فروش کردند که بیش از 31درصد کل فروش سالانه فیلم‌ها در گیشه سینماهای این کشور را شامل می‌شود. دومین‌ماه قوی گیشه سینماهای چین سپتامبر2020 بود. در این ‌ماه فروش فیلم‌ها در گیشه برابر با 18.5درصد فروش سالانه فیلم‌ها در چین بود. از نظر استانی بیشترین میزان فروش فیلم در گیشه متعلق به استان گواندونگ با 401میلیون دلار بود. شهرهای پکن و شانگهای از نظر فروش فیلم در گیشه، در رده‌های چهارم و پنجم قرار گرفتند و به‌ترتیب در این دو شهر بزرگ چین در سال2021، 180 و 160میلیون دلار بلیت فروخته شد.

سینمای ژاپن
ژاپن یکی از کشورهای پیشروی آسیایی در صنعت فیلمسازی نیز توانسته با اتخاذ تدابیر مطلوب بهداشتی در زمینه مقابله با کرونا، دوباره رونق را به سالن‌های سینمای خود پس از یک دوره اعمال قرنطینه بازگرداند. گیشه سینماهای ژاپن با اتکا به تولیدات سینمای داخلی، 313.7میلیون دلار در آمد در سال2020 کسب کرده‌اند.  بیشترین میزان درآمد گیشه سینماهای ژاپن نیز ناشی از فروش فیلم کارتونی ژاپنی «فیلم شیطان‌کش: قطار موگن» 
(Demon Slayer the Movie: Mugen Train) بوده که در ‌ماه اکتبر2020 اکران شده بود.